نکات مهم و ضروری در کاشت درخت بادام
درخت بادام از نظر شکل ظاهری درختی با برگ های باریک و ??? تا ? متر ارتفاع و متراکم می باشد. بادام ها داخل میوه هایی شبیه به هلو رشد کمی کنند. اگر چه پوشش دور آن ها برای مردم میوه به حساب نمی آید اما این پوسته از نظر تکنیکی، جزء میوه ها محسوب می شود. تا انتهای این مطلب با آلفا نهال همراه باشید.
برای برداشت بادام شیرین، در هنگام کاشت حتماً باید بادام شیرین بکارید. بادام تلخ و شیرین دو نوع متفاوت از بادام هستند. بادام تلخ دارای سیانید می باشد. از کاشتن این نوع بادام خودداری کنید. گروهی دیگر از بادام ها نیز شکوفه های زیبایی می دهند اما منجر به تولید میوه نمی شوند. این دسته از بادام ها نیز فقط به منظور زیبایی ظاهری که دارند، پرورش داده می شوند.
تمام این توضیحات نشان می دهد که قبل از خرید نهال بادام باید در مورد آن تحقیق و جست و جو کرد. کاشت درخت بادام منوط به کشورهای خاورمیانه بوده و در آب و هوای سرد رشد نمی کند.
کاشت درخت بادام و نحوه صحیح پرورش آن
کاشت درخت بادام منوط به مناطقی با شرایط آب و هوایی خاص می باشد. برای پرورش درخت بادام باید نکات لازم در رشد آن را در نظر داشته باشید. در ادامه کلیات کاشت این درخت و روش های مراقبتی از آن را ارائه می کنیم.
همان طور که گفتیم برای کاشت درخت بادام باید نکات متفاوت و نیز شرایط اقلیمی را در نظر گرفت. کاشت این درخت در حیاط خانه های مسکونی نیز امکان پذیر است و می توان از محاسن این درخت بهره برد. اگر قصد کاشت و خرید انواع نهال را دارید با ما همراه باشید.
احداث باغ بادام
آب و هوا:
بادام در آب و هوای مدیترانه ای با تابستانهای گرم ،خشک و زمستانهای معتدل، مرطوب بخوبی رشد می کند. دمای بهینه برای رشد بین ?? تا ?? درجه سانتی گراد (?? و ?? درجه فارنهایت) و جوانه های درخت نیازسرمایی از ??? تا ??? ساعت زیر ??? درجه سانتی گراد (???? ° F) برای شکستن خواب را دارند.
خاک:
درختان بادام در خاک با زهکشی خوب کاشته می شوند. خاک دارای عمق مناسب باید باشد. درختان بادام در انواع گوناگون خاک رشد می کنند و می تواند در خاک شنی، لومی یا خاک رس خاک کاشته شوند. درختان بهترین رشد را در خاک با PH حدود ??? خواهد داشت، هر چند آنها خاک اسیدی، سطح PH خنثی و قلیایی را نیز تحمل می کنند. حفر گودال کاشت حدود دو برابر عمیق تر و عریضتر از تراکم ریشه. گسترش ریشه در گودال و پوشش دهی مناسب ریشه و خاک در نزدیکی تنه حدود هفت سانتی متر بایستی بالاتر از زمین اطراف باشد.
کاشت:
آماده سازی یک محل برای کاشت، تست مناسب خاک و ایجاد گودال گام اول است. بسته به نتایج، اصلاح خاک و ایجاد خاک یکنواخت با استفاده از ادوات کشاورزی در آماده سازی برای کاشت می تواند انجام شود. انتخاب و طراحی یک سیستم آبیاری قبل از کاشت. فاصله درخت بسته به محل، انواع بادام و طراحی شکل باغ تعیین می گردد اغلب باغات در شکل مربع کاشته می شوند. عرض بین ردیف: ??-?? فوت (??? – ??? متر). فاصله درختان در هر ردیف: ??-?? فوت (??? – ??? متر). طول ردیف: متغیر می باشد. درختان بادام نیاز به آفتاب کامل دارند، حداقل ? ساعت در روز، نور آفتاب بیشتر به معنی شکوفه دهی بهتر می باشد. رنگ کردن سمت جنوبی از تنه و شاخه های بزرگ با دوغاب آهک از درخت در ببرابر آفتاب سوختی محافظت خواهد کرد.
آبیاری:
آبیاری درخت یک بار در هفته در طول سال اول پس از کاشت لازم است. کاهش آبیاری به هر دو تا چهار هفته در سال های بعدی انجام می گیرد. تنظیم آبیاری برای جلوگیری از غرق شدن ریشه در آب و اجازه یافتن خاک به خشک شدن
نحوه کاشت درخت بادام
برای شروع کاشت درخت بادام, ابتدا نهال را از مغازه خریداری کنید. همچنین می توانید دانه تازه و فرآوری نشده را در خاک بکارید. مکانی که برای کشت بادام انتخاب می کنید، باید آفتاب گیر و از نظر نوردهی مناسب باشد. یعنی امکان جمع شدن آب در اطراف ریشه ها وجود نداشته باشد.
ابتدا خاک و زمینی که می خواهید دانه را در آن بکارید، شخم بزنید. این کار بافت خاک شما را نرم و سبک می کند. آن گاه دانه را در عمق ??? تا ? سانتی متری بکارید و روی آن را با خاک بپوشانید.
بهتر است کاشت درخت بادام بدین روش را در فصل پاییز انجام دهید. این کار سبب می شود دانه زیر خاک، زمستان را به راحتی سپری کند و در فصل بهار جوانه بزند و سر از خاک بیرون آورد.
مکان کاشت دانه بادام را با صفحه مشبک سنگین بپوشانید تا دانه های بادام شما از جویده شدن و خورده شدن توسط سایر جانوران در امان بمانند.
اگر به جای کاشت بادام از نهال بادام استفاده کردید و آن را از بیرون خریداری نمودید، باید حفره ای را در باغ یا باغچه برای کاشت نهال ایجاد کنید. این حفره از گلوله ریشه نهال باید بزرگ تر باشد. قبل از کاشت، کل خاک را شخم بزنید تا خاک زیر نهال سفت نباشد. همچنین در صورت تمایل می توانید در هنگام شخم خاک، کمی ماسه به آن اضافه کنید. با این کار، زهکشی خاک به خوبی انجام می شود.
نهال را در همان عمقی بکارید که زمان خرید در همان عمق کاشته شده بود. بادام هایی نیز هستند که خودلقاحی را به تنهایی انجام نمی دهند. بنابراین باید چند نهال بادام را در کنار هم داشته باشید تا درخت میوه دهد. قبل از خرید این موضوع را با فروشنده در میان بگذارید و از خرید نهالی که به تنهایی میوه نمی دهد، خودداری کنید. اگر می خواهید چند نهال را در باغچه یا باغ بکارید، باید فاصله بین آن ها از یکدیگر ? تا ? متر باشد.
مقدمات قبل از کاشت بادام
قبل از کاشت درختان بادام باید بادشکن موثری ایجاد شود. برای این کار می توان از ردیفهای درخت و یا کمر بند حفاظتی مصنوعی استفاده کرد. بادشکن مصنوعی هزینه زیادی دارند ولی از همان موقع احداث قابل استفاده است در حالیکه کاشت درخت به عنوان بادشکن از سال سوم که درختها بزرگ می شوند موثر خواهد بود از بین بادشکن هایی که برای بادام استفاده می شوند درختان سرو بهتر از بقیه هستند. تقویت خاک : قبل از کاشت درخت بادام 200 کیلو ازت و 200 کیلو گرم فسفر در هر هکتار به زمین داده می شود.
نحوه‌ی کاشت درخت بادام
هنگام پرورش درختان بادام، بهتر است بدانید که این درختان، خاک بیش از حد مرطوب را تحمل نمی‌کنند و به شدت به سرمازدگی در بهار حساس هستند. بادام در زمستانهای معتدل و مرطوب و تابستانهای گرم و خشک در آفتاب کامل رشد می‌کنند. اگر منطقه‌ی شما این پارامترها را نداشته باشد، بعید است که درخت بادام به شما میوه‌ای بدهد.
علاوه بر این، تعداد کمی از درختان بادام، خودبارور هستند و بنابراین برای تولید میوه به گرده‌افشانی بین گلهای نر و ماده نیاز دارند؛ پس شما باید حداقل دو درخت بکارید. اگر محل کاشت درخت در سطح بالایی قرار داشته باشد، حتی می‌توانید دو درخت بادام را در یک نقطه‌ی واحد بکارید؛ در این حالت درختان با هم رشد می‌کنند و بهم می‌پیوندند و به گل‌ها اجازه داده می‌شود تا گرده‌افشانی کنند.
درختان بادام ریشه‌ی عمیق دارند و باید آنها را در محیط‌های شنی عمیق، حاصلخیز و با زهکشی مناسب کاشت. درختان بادام باید با فاصله‌ی ? تا ? متر مربع از هم کاشته شوند و علی‌رغم اینکه درختان به خشکی مقاوم هستند، باید آبیاری شوند. استفاده از نیتروژن و کود آلی، به رشد آنها کمک می‌کند. این درختان نیاز زیادی به پتاسیم و فسفر دارند.
برای کاشت درخت بادام، حفره‌ای بیشتر از عمق لازم حفر کنید و مطمئن شوید که ریشه‌ها به‌راحتی در عمق حفره قرار می‌گیرند، ریشه های نهال را قبل از کاشت صاف کرده و ناحیه پیوند شده را ?? تا ?? سانتی متر بالای خاک قرار دهید. پس از عملیات کاشت، نهال ها را به صورت عمیق آب دهید. درصورتی‌که محیط زندگی شما بادخیز است، می‌توانید نهال بادام را به یک ستون یا تکیه‌گاه (قیم) ببندید اما پس از گذشت حدود یک سال، تکیه‌گاه آن را بردارید تا درخت رشد مناسبی داشته باشد.
دقت کنید که قبل از کاشت، باید به ریشه‌ها به اندازه‌ی کافی آب داده شود. اطمینان حاصل کنید که ریشه‌ها قبل از قرارگرفتن در زمین، کاملاً مرطوب هستند تا منجر به شروعی خوب برای رشد آنها شود. حفره‌ای که برای ریشه ایجاد می‌کنید باید برای جای گرفتن کل ریشه گسترده و عمیق باشد، به‌طوری‌که ریشه خم نشود. مانند بسیاری از درختان خشکباری، بادام نیز نسبت به دست‌کاری ریشه حساس است؛ بنابراین هرگز نباید آنها را کوتاه کرد و یا آنها را مجبور کرد داخل سوراخی جای‌داده شوند که به اندازه‌ی کافی بزرگ نیست. تا همان اندازه‌ای که هنگام شکل‌گیری نهال در خاک قرار داشته را باید در خاک قرار دهید. باید تفاوت رنگ قابل‌توجه بین ریشه‌ها و بقیه‌ی گیاه را ببینید که نشان می‌دهد کدام قسمت باید در خاک مدفون باشد. این موضوع برای گیاهان ریشه‌ای برهنه و درختان گلدانی یکسان است.
هنگام پرکردن حفره، خاک باید کاملاً در اطراف ریشه فشرده شود. پس از دوباره پرشدن حفره، باید به نهال خود حدود ? لیتر آب بدهید تا در خانه‌ی جدید خود قرار بگیرد. در این مرحله می‌توانید با افزودن مقداری کود حاوی فسفر بالا، به ریشه های درخت خود کمی نیرو بدهید. اگرچه بهتر است در صورت کاشت در پاییز، تا بهار صبر کنید و سپس کوددهی را انجام دهید.
نگه داری از درخت بادام
در سال اول کاشت درخت بادام, باید به نهال بسیار آب دهید. به گونه ای که در طی تابستان و گرما، هفته ای یک مرتبه آن را غرق آب کنید. همچنین می توانید به نهال خود، تقویت کننده ای استاندارد بدهید. هر چند وقت یک بار نهال را از نظر آفات شامل کرم ها، شته ها و… چک کنید. در صورت ضرورت می توانید این آفات را با صابون های حشره کش استاندارد کنترل کنید. شکوفه های بادام بسیار شیرین هستند و از این رو زنبورهای بسیاری را به سمت خود جذب می کنند. بنابراین نگران زیاد شدن زنبورها در اطراف بادام نباشید. این همان اتفاق خوبی است که باید برای درخت شما بیفتد.
برای درخت بادام یک عفونت قارچی وجود دارد. درخت بادام در طی این عفونت، برگ هایش قهوه ای شده و به سمت بالا برمی گردد. در صورت رویت چنین نشانه هایی، بدون درنگ برگ های آلوده را بکنید و از درخت بادام حذف کنید. سوزاندن این برگ ها نیز ایده خوبی برای جلوگیری از رشد قارچ ها می باشد. هر برگ افتاده در اطراف درخت را با وسیله ای مانند چنگک جمع کنید. اگر موفق نشدید عفونت قارچی را کنترل کنید، درخت بادام را باید با بوراکس اسپری کنید. این شیوه برای درمان قارچ بسیار مناسب است.
هرس کردن مختصر و مرتب درخت بادام سودمند است و انجام نادرست آن خطرات و اشکالات زیادی را در پی دارد. هرس نامناسب میتواند منجر به نابودی درخت بادام شود. بهتر است برای هرس آن از افراد متخصص کمک بگیرید.
نحوه آبیاری درختان بادام
آبیاری از مهمترین عملیات مرحله داشت درختان بادام است و موجب بهبود رشد و افزایش عملکرد می شود زیرا مقدار بارندگی در فصل تابستان در مناطق کشت بادام کافی نیست کیفیت آبیاری نیز اهمیت زیادی دارد آبی که حاوی مقدار زیادی نمک است بخصوص در خاکهای رسی کم عمق نباید برای آبیاری استفاده شود. درختان بادام نباید با روش آبیاری بارانی آبیاری شوند زیرا برگ های بادام نسبت به نمک خیلی حساس است. روشهای معمول آبیاری در درختان بادام، آبیاری سطحی و آبیاری قطره ای هستند از آبیاری قطره ای معمولاً در زمینهای ناهموار استفاده می شود.باید توجه داشت که در صورت عدم وجود زهکش مناسب خاک و غوطه ور شدن ریشه های درخت در آب به مدت طولانی باعث پوسیدگی ریشه های درخت بادام خواهد شد.
نحوه برداشت بادام
میوه های بادام را می توان به صورت سبز (چغاله) و یا خشک برداشت کرد . میوه های بادام رقم کاغذی (پوست نازک) نیز در مرحله سبز به منظور مصرف مستقیم برداشت می شود. برداشت میوه های خشک از نیمه دوم مرداد تا اواخر مهر صورت می گیرد. میوه های بادام در باغاتی که آبیاری نمی شوند زودتر از باغاتی که آبیاری می شوند می رسند. در باغات جدید بادام که به صورت مکانیکی برداشت می شوند موارد زیر باید رعایت شود. فاصله مناسب کشت ، فرم دهی مناسب درخت مثلاً فرم گلدانی، مسطح بودن سطح زمین ، کاشت رقمی با عادت رشد عمودی ، دقت در تعیین تاریخ برداشت در ارتباط با زمان رسیدن و شرایط خاک به منظور جدا شدن بهتر میوه های باغهای بادام اغلب دو هفته قبل از برداشت آبیاری می شود.
سطح خاک باید تا حد امکان صاف و عاری از علفهای هرز باشد، درختها توسط دستگاه نیشکر تکان داده شده و میوه ها بر روی زمین می ریزند، سپس میوه ها توسط دستگاههایی که دارای بازوهای مکنده هستند جمع آوری می شود. مقدار عملکرد بادام در هر هکتار از یک تا دو تن (بدون پوست سبز) متغیر است، که به عملیات زراعی از جمله آبیاری و نوع رقم بستگی دارد.
پس از برداشت بادام پوست سبز آن جدا می شود.ماشین هایی که برای بادام پوست سخت بکار می روند برای بادام های پوست نازک و پوست کاغذی مناسب نیستند و در صورت استفاده از این ماشین ها باید تنظیم آنها عوض شود. سپس میوه ها در معرض آفتاب به مدت 3 تا 4 روز خشک می شوند تا مقدار رطوبت آنها به 8 تا 5/8 درصد کاهش یابد. احتمالاً در انبار نیز رطوبت میوه ها حدود یک درصد کاهش می یابد. نگهداری بادام های پوست نارک به علت کپک زدگی مشکل است.
نحوه هرس درخت بادام
در باغهای قدیمی هرس از طریق قطع شاخه‌های خشک و پاجوش‌ها انجام می‌گیرد. در باغهای جدید که براساس اصول باغبانی‌کاشته شده‌اند دو نوع هرس انجام می‌شود :
- هرس شکل
هرس شکل بادام معمولاً جامی است.در رقم‌هایی که شاخه‌های آن تمایل به رشد افقی دارند درخت را پا‌بلند می‌گیرند و آن‌را از 120 سانتیمتری قطع می‌کنند ولی در رقم‌هایی که شاخه‌ها رشد عمودی دارند مانند رقم «محب علی» طول تنه را 60 تا 100 سانتیمتری می‌گیرند. در سال دوم بالا‌ترین جوانه روییده از پایین محل قطع را به عنوان جایگزین تنه اصلی انتخاب کرده و آن را بالاتر از بقیه شاخه‌ها هرس می‌کنند و بقیه شاخه‌ها را در چهار طرف این محور و کوتاه‌تر از شاخه جایگزین هرس می‌کنند را حدود 30 سانتی‌متر می‌گیرند.
در سال سوم شاخه‌های فرعی درجه یک را به طول30 سانتی‌متر نگه می‌دارند و بقیه شاخه‌ها را سربرداری می‌کنند. در سال چهارم اسکلت درخت تشکیل می‌شود و دیگر سربرداری انجام نمی‌گیرد.زمان انجام هرس اسفندماه و در هنگام خواب درخت است.
- هرس سالیانه
درخت بادام چندان نیاز به هرس سالیانه ندارد و در هر دو تا سه سال یکبار شاخه‌های خشک و نابجا و آفت‌زده قطع می‌شوند البته پاجوش‌ها هر ساله حذف شود.